Maatschappelijke maskers, of ‘wie ik ben? Zeg jij maar wie je nodig hebt dat ik ben

Carnaval, ‘doe’ je daaraan? Deed je er ‘vroeger’ aan? Als wie heb jij je verkleed?
Wat wilde je vroeger worden “als je groot was”? Ben je dat nu – of iets wat in essentie hetzelfde is?
Bij ons voor komt ieder jaar de optocht langs.
Wat me dan vooral opvalt: dat het eigenlijk te koud is om zo lang buiten rond te lopen met je zieltje open en bloot in een kostuum dat een andere versie van jezelf laat zien. Daar zitten dan bibbers overheen, een winterjas, of een regenjas.
Het “3×3=9 ieder zingt zijn eigen lied” is allang niet meer vrolijk zelf laten horen wat je belangrijk vindt om te laten horen, maar uitbesteed aan “mechanische herrie”. Kauwgonachtige draadjes hebben vrolijke papieren slingers vervangen. Met de perforator is heel ingenieus van oud papier confetti gemaakt. Dat dan weer wel.
En ik vraag me af: hoe mensen zich verkleed hebben, zou dat hen dichter brengen bij dat waarvan ze als jong kind zeiden “dat word ik als ik groot ben”? Dichter bij zichzelf?
Of zouden ze juist experimenteren om eens te ervaren wie of wat ze zouden zijn als ze eens iemand zouden zijn die juist helemaal is wat ze zelf niet zijn, nooit willen worden ook?
Wat leuk is: door je een paar dagen voor te doen als iemand die je niet bent, en niet wil worden ook, kun je een duidelijker beeld krijgen van wie je wel bent, en waarom je dat wilt zijn en blijven ook.
Misschien was dat vroeger bij de Romeinen ook de bedoeling, bij hun Saturnalieën, de voorloper van Carnaval, als slaven zich als meesters, en heren zich als knechten gedroegen. Dat ze daardoor beseften dat hun eigen plekje in de wereld toch het beste plekje was.
Zo ongeveer als in de uitspraak “Als iedereen die vindt dat hij het zwaar heeft, zijn kruis op de markt mocht gooien, en zelf kiezen welk kruis hij weer mee naar huis zou nemen…Het zou je verbazen hoeveel mensen met hun eigen kruis weer thuiskwamen.”
En dan vraag ik me af: degenen die dan niet met het door hen op de markt gegooide kruis thuiskomen, zouden die soms om te beginnen al niet hun eigen kruis, maar dat van een of meer anderen, gedragen hebben?
Zoals die mensen die in de loop van hun leven zichzelf een beetje kwijtgeraakt zijn, omdat ze zo graag iedereen terwille wilden zijn en wilden helpen? Inhoudelijk altijd vroegen “Wie ik ben? Wie heb jij nodig dat ik ben om jou te kunnen helpen? Die zal ik zijn.”
En dat ze zo in de loop van de jaren steeds meer “dochter van…”, “werknemer van…”, “vrouw van…”, “moeder van…”, “oma van…” (of de mannelijke variant daarvan) zijn geworden.
En daar ergens tussendoor zichzelf zijn kwijtgeraakt.
Zoveel stukjes van hun hart weggegeven hebben zonder daar ooit een stukje van iemand anders hart voor terug gekregen te hebben, want geen waardering, geen aandacht, geen begrip voor wat ze deden, dat hun hart leeggebloed is.
Ze er zelf eigenlijk niet meer zijn.
Behalve in leegte en eenzaamheid, of misschien in een auto-immuunziekte, hun plek niet meer innemen.
Ken jij mensen met wie dat het geval is?
Hoe ga jij daar mee om?
Wat zou er gebeuren als we aan die mensen in onze eigen omgeving die zo zichzelf weggegeven hebben, dat ze er eigenlijk niet meer zijn, als we aan hen eens met een vriendelijk gebaar wat warme aandacht zouden schenken?
Eens zouden vragen “Hoe gaat het met jou? Zullen we samen een kopje koffie doen?”
Wat zou er dan gebeuren?
En als we nou vaker en regelmatiger aandacht zouden geven, zouden ze zich dan weer gaan her-inneren, te binnen brengen, wat zij vroeger wilden worden “als ze groot waren”? Weer kunnen voelen wat hun zielsmissie was, waarvoor ze hier op aarde waren gekomen in de eerste plaats?
En zouden ze dan misschien, heel misschien wegen kunnen vinden om niet langer verkleed-als-iemand-die-ze-niet-zijn door het leven te gaan, maar terug zichzelf te zijn? Terug hun eigen ding te doen, waarvan hun hart gaat zingen, met hun eigen lied?
Dat is iets waar ik me al langer mee bezig houd, zoveel langer dat ik er mijn beroep van heb gemaakt.
En wat ik vroeger wilde worden?
Hoe ik mijn eigen verkleedkostuum bij elkaar geknutseld had als kind?
Een soort kruising tussen elfje en toverfee, die iedereen met haar toverstokje, zelfgebrouwen dropjesdrankjes en haar voorleesverhalen weer blij kon maken, dat ze weer konden lachen.
En wat nou zo grappig is?
Op de een of andere manier ben ik het nog geworden ook…